Deze week staat de pangasiusvis centraal op mijn blog. Dat is omdat ik onlangs mee mocht met Queens vis, waar oa panga in de diepvries van supermarkten van ligt, om te kijken hoe het hele proces van kweken en verwerken van deze vis gaat. Het was echt een heel indrukwekkende trip van 48 uur in Vietnam, waar ik je in twee delen alles over ga vertellen. In dit deel alles over de kweek van de vissen.

Mijn beeld voor de reis
Toen ik op reis ging was ik een beetje sceptisch over panga. Ik at het tijdens mijn studententijd wel eens maar de smaak was vaak wat grondig en filets die aan elkaar gevroren zitten vond ik ook niet top. Hierdoor at ik al aardig wat jaar geen panga meer.
Ook had ik een beeld ontwikkeld in de loop der tijd dat deze vis nou niet echt onder de meest hygiënische omstandigheden werd gekweekt, er veel antibiotica werd gebruikt en dat het verwerken voor een hongerloontje wordt gedaan. Dus toen ik werd gevraagd om mee te gaan met deze reis ik dacht, kom maar op! Ik wil wel eens met eigen ogen zien hoe panga wordt gekweekt en verwerkt. En dus ging ik samen met een groepje foodbloggers op naar Azië.

Kweekvijvers
Queens werk al ruim 10 jaar samen met Vinh Hoan, het bedrijf waar we bij op bezoek mogen. Ze zijn groot!! Ze hebben het voer, de kweek en de verwerking allemaal in eigen beheer. Daardoor kunnen we alle facetten van de pangakweek bekijken en daar zijn ze ook heel open in.
We stappen op een boot die ons naar een soort eiland in de Mekongdelta brengt. Wat is de rivier hier enorm breed! Bijna overal zie ik water om mij heen met in de verte de oevers. Eenmaal aangekomen bij het eiland zie ik grote vijvers. Denk aan weilanden maar dan vol met water en vissen, en de sloten die wij tussen weilanden hebben zijn hier dijkjes met gras. Op het eiland zijn zo’n 15 grote kweekvijvers waardoor de vis niet kan mengen met de vissen in de rivier. En er staat een huisje waar werknemers in ploegendiensten wonen om goed voor de vissen te kunnen zorgen.

Van eitje tot grote vis
Als kleine visjes worden ze van de kraamkamers naar de vijver gebracht. De vissen wonen hun hele leven in dezelfde vijver. In negen maanden tijd groeien ze van kleine gup uit tot een vis van 1 kilo. In het begin hebben de visjes veel speelruimte maar naarmate ze zelf groter worden wordt dat minder. Nog steeds hebben de vissen genoeg ruimte om goed rond te kunnen zwemmen. Ze hebben hier zelfs meer ruimte dan volgens de norm wenselijk is.

Waterkwaliteit
Het water in de vijvers komt uit de Mekong. Dat vind ik zelf nog wel een beetje een gek idee. Het is een mega grote rivier die door verschillende landen gaat en dus ligt er overal vervuiling op de loer. De pangakwekerijen zitten vooral in de delta van de Mekong, en dus aan het einde van de rivier. In mijn beeldvorming is dat een beetje het afvoerputje van de rivier. Ik stelde daar dus ook de nodige kritische vragen over. Nu blijkt dat de kwaliteit van het water de afgelopen 10 jaar heel veel is verbeterd door onderlinge afspraken van de verschillende landen. Ook wordt het water goed gecontroleerd op kwaliteit. Ze hebben bij Vin Hoan zelfs een eigen laboratorium!
Het water in de vijvers wordt regelmatig ververst. In het begin gebeurt dit minder vaak omdat de visjes dan nog klein zijn en er in verhouding veel schoon water is. Naarmate de vissen groter worden wordt het water vaker ververst. Het water gaat niet zomaar direct weer terug de Mekong in, het gaat eerst naar een grote vijver bomvol waterplanten. Daar verdampt een deel van het water en kunnen de afvalstoffen bezinken voordat het water, na controle, weer de Mekong in gaat. Het bezinksel in deze vijver wordt uiteindelijk verwerkt tot mest voor lokale boeren.

Antibiotica
Op Twitter had ik aangegeven dat als iemand vragen had over panga, ik het in Vietnam uit ging zoeken. Een van die vragen was hoe het zat met het gebruik van antibiotica. Toen ik het onderwerp ter sprake bracht was het antwoord mij niet helemaal duidelijk. Dat had vooral te maken met het soms wat slecht verstaanbare accent dan met de inhoud. Voor de zekerheid heb ik mijn vraag later nog gesteld aan de directeur van Queens. Zijn antwoord:

“Goed dat je nog even vraagt naar het antibiotica gebruik. Bij Vinh Hoan wordt dit uitsluitend gebruikt indien noodzakelijk, dus als er een ziekte optreedt. Dat zijn echter incidenten. Het wordt dus NIET preventief gebruikt.

In de sporadische gevallen dat het gebruikt wordt moet er minimaal een maand tussen het laatste gebruik zijn en het slachten. Er vindt dan ook altijd een residue test plaats.”

Voer
De vissen eten gecontroleerd vissenvoer wat ook in eigen beheer is. Het voer zit in gigantische zakken die geleegd worden vanaf een soort vlot middenin de vijver. Voor de vissen een feestmaal want wat sprongen ze allemaal de lucht in. Ik had zelf het idee dat er zoveel vissen zijn dat ze elkaar misschien verdrukken en dat er na het voeren dode vissen zouden zijn. Ja zo ben ik dan weer, dat ik dat dan weer denk. Maar toen we na een bezoek aan de vijvers weer langs de vijver liepen die daarvoor was gevoerd zwommen ze allemaal nog vrolijk rond.

Het einde
Als de vissen ongeveer 9 maanden zijn en 1 kilo zwaar dan worden ze in het ruim van een boot vervoerd naar de grote fabriek. Hoe het daar allemaal werkt ga ik in mijn volgende post over panga allemaal uitleggen.

En nog dit
Hoe de kweek bij andere pangabedrijven eruit ziet kan ik niet zeggen, daarvoor was ik te kort in Vietnam. Wel weet ik dat ik bij de Rolls Roys onder de pangabedrijven ben geweest. Ik was zelf wel echt onder de indruk hoe netjes alles hier gaat en hoe iedere stap in het proces gecontroleerd wordt. En het grote voordeel van kweekvis is toch wel dat je geen last hebt van bijvangst zoals veel vissers hebben die op zee varen. Ken je dit filmpje? Dan is er toch zeker wat te zeggen voor kweekvis!

Voor het schrijven van deze blog heb ik geen vergoeding gekregen, wel is de reis vergoed. Alles wat ik hier schrijf is mijn mening.