Na de vergeten groenten, vergeten vlees en vergeten vis heb ik een nieuwe in dit rijtje: vergeten kaas. Er worden namelijk nog maar door een handje boeren heel specifieke kazen gemaakt die wel echt Hollands zijn. En toevallig is een van die kazen een lievelingskaas van mij: Friese nagelkaas. Ik zou het zonde vinden als die ene boer in heel Nederland die ‘m nog maakt verdwijnt. Net als de andere kaasmakers van de vergeten kazen. Dus bij deze de top 5 vergeten kazen die zeker de moeite waard zijn om eens te kopen, ook zodat ze blijven bestaan.

1. Friese Nagelkaas
De specifieke smaak van deze kaas komt door de komijnzaadjes en kruidnagel. Daarnaast heeft de kaas een specifieke vorm; hij heeft hoeken in plaats van de standaard ronding. Ik hou het meeste van de oude versie. Deze is wat droog en iets bitter door de kruidnagel.

2. Witte meikaas
Deze kaas is heel vers en kan zelfs een beetje vergeleken worden met mozzarella. Voor het maken van de kaas wordt geen dierlijk stremsel gebruikt maar stremsel gemaakt van paddenstoelen. En als de kaas Onder Rabbinaal Toezicht wordt gemaakt dan is de kaas koosjer. Deze kaas wordt veel in Amsterdam verkocht omdat daar een grote Joodse gemeenschap is die deze kaas van oorsprong eet.

3. Griene tsiis
Vroeger werd de Friese nagelkaas op smaak gebracht met peterseliesap. Dat gaf de kaas een groenige kleur. Tegenwoordig wordt dat niet meer gedaan bij die kaas maar is het toevoegen van peterseliesap aan kaas wel gebleven en daardoor is de Griene tsiiss een eigen kaassoort geworden, op smaak gebracht met nog meer kruiden zoals karwij.

4. Boeren Edammer
Familie Koopman uit het Noord-Hollandse dorp de Weere is de enige die nog op traditionele rauwmelkse Edammer maakt. De smaak is rijk en vol en heeft iets droogs en pikants. Een groot verschil met Edammer uit de fabriek die zelfs in het buitenland wordt gemaakt!

5. Blauw Klaver
Deze kaas was zelfs even een verdwenen kaas want hij werd een tijdje niet meer gemaakt. Ok, meteen toegegeven, dit zachte blauwaderkaasje bestaat nog niet heel lang zoals bovenstaande kazen maar toch zou het zonde zijn als deze was verdwenen. Gelukkig is ie weer terug van weggeweest en wordt nu door een boerenstel in Deventer gemaakt.

De Friese nagelkaas is mijn favoriete kaas uit dit rijtje en totaal niet vergeten door mij want ik eet ‘m al sinds ik een klein meisje ben. Als mijn moeder mij wil verwennen dan neemt ze zelfs een heerlijk stukje mee van de geweldige kaasboer Pronk die op de markt in Hilversum staat. En ook vergeten op mijn blog is ie niet want onlangs heb ik nog een heerlijke boerenkoolsalade met biet en boerenkool-met-worsttaartjes deze kaas gemaakt.
In deze tarte tatin heb ik door het deeg de kaas gedaan zodat de kort van deze hartige taart veel meer smaak krijgt. Het past ook heel goed bij het bittere van de witlof en het zoete van de karamelsaus. Deze tarte tatin is lekker om te serveren bij de borrel.

Tarte tatin met witlof en Friese nagelkaas
– 150 g bloem
– 75 g koude boter, in blokjes
– 50 g Friese nagelkaas, geraspt
– snuf zout
– 1 klein ei
– 40 g suiker
– 4 stronken witlof
– 1 el azijn azijn
Dichte vorm van 24 cm (tarte tatin vorm, boterkoekvorm, quicheschaal oid)

1. Meng in een grote kom bloem, boter, kaas en zout snel tot een kruimelig deeg. Dit kan ook in een keukenmachine.
2. Voeg ei en 1 el water toe en kneed het deeg tot een geheel. Maak een bal en verpak het in huishoudfolie. Laat een uur rusten in de koelkast.
3. Verwarm de oven voor op 175 graden. Verhit de suiker in een koekenpan en laat deze langzaam karamelliseren. Let op dat de suiker niet te donker wordt want anders smaakt deze bitter. Blus af met zo’n 15 ml kokend water er laat iets inkoken tot een saus. Voeg de azijn toe en breng op smaak met flink wat zout er peper. Let op met proeven want de karamelsaus is heel heet!
4. Giet de karamelsaus in de vorm en verdeel over bodem. Snijd de stronken in de lengte doormidden. Snijd de juiste lengte van de onderkant zodat ze, met de bolle kant naar boven, in de vorm passen. Leg ze in een mooie ster in de vorm.
5. Rol het deeg op een met bloem bestoven aanrecht met een deegroller uit tot een ronde lap die iets groter is dan de vorm. Leg de lap deeg voorzichtig over de vorm heen en druk voorzichtig aan. Zet de vorm in het midden van de oven en bak de tarte tatin in 25 minuten lichtbruin en gaar. Lekker om warm en koud de serveren.